چسبندگی لگنی یکی از متداول‌ترین بیماری‌ها در بین بانوان است که طی سال‌های اخیر به‌خاطر صنعتی شدن جوامع شیوع پیدا کرده است. چسبندگی لگنی به دلایل گوناگون بروز پیدا می‌کند و علائم آن ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شوند. این بیماری هنگام رابطه جنسی باعث دردهای لگنی می‌شود و لوله‌های رحم را مسدود می‌کند. در ادامه با ما همراه باشید تا درباره چسبندگی لگنی و راه‌های درمان آن اطلاعات بیشتری کسب کنید.
آشنایی با مشکل چسبندگی لگنی
زمانی که بدن در حال ترمیم بافت آسیب‌دیده است ممکن است به‌صورت ناخواسته باعث اتصال ساختار لگن به بافت‌های مجاور شود و چسبندگی به وجود آید. عفونت، التهاب و سایر عوامل در بروز چسبندگی لگن تاثیرگذار هستند و اندام‌هایی مانند تخمدان‌ها، رحم، لوله‌های فالوپ و مثانه را درگیر می‌کنند. چسبندگی به شکل نوارهای فیبری و اسکار دیده می‌شود که ضخیم یا نازک هستند.
دلایل چسبندگی لگنی چیست؟
علت‌های مختلفی در بروز چسبندگی لگنی نقش دارند که عبارتند از:
عفونت
رایج‌ترین علت چسبندگی لگنی عفونت است. عفونت از طریق میکروب‌های مختلف باعث التهاب در لوله‌های رحمی می‌شود و اگر فرد مبتلا تحت درمان قرار نگیرد ممکن است دچار ناباروری شود.
سابقه جراحی
جراحی از مهمترین دلایلی است که باعث چسبندگی در قسمت‌های مختلف بدن می‌شود. این مورد نیز در اثر انواع عمل‌های جراحی مانند جراحی‌های رحمی، سزارین، جراحی آپاندیس، سقط جنین، جراحی کیست تخمدان و… به وجود می‌آید. افرادی که عمل جراحی آپاندیسیت انجام می‌دهند ممکن است در لگن آنها تورم و عفونت شدید به وجود آید و در نتیجه منجر به چسبندگی شود.
اندومتریوز
اندومتریوز از دیگر بیماری‌های رایج در بین زنان است که از دیگر علل بروز چسبندگی لگنی شناخته می‌شود. این بیماری در اثر بالا رفتن سن ازدواج به وجود می‌آید و علاوه بر چسبندگی باعث نازایی می‌شود.
خونریزی داخلی
پارگی کیست، پارگی لوله فالوپ، حاملگی خارج از رحم و آپوپلکسی تخمدان باعث خونریزی‌های داخلی و در نتیجه چسبندگی لگنی می‌شوند.
صدمات
از علل دیگر در بروز چسبندگی به ضربه‌های شدید مانند تصادفات می‌توان اشاره کرد.
علائم چسبندگی لگنی
چسبندگی لگنی ممکن است بدون علامت یا همراه با علائم زیر باشد:
- درد هنگام رابطه جنسی
- مشاهده خون در ادرار و مدفوع
- ناباروری
- لکه بینی قبل از عادت ماهانه
- عادت ماهانه دردناک
- احساس درد در عمل دفع
- یبوست و نفخ شکم
- احساس درد در ناحیه لگن
این علائم به‌صورت مزمن، حاد و یا دوره‌ای بروز پیدا می‌کنند که در صورت مشاهده هر کدام باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
راه‌های درمان چسبندگی لگنی
چسبندگی لگنی اغلب با درد و ناراحتی همراه است و زندگی روزمره را دچار اختلال می‌کند. روش‌های گوناگونی برای درمان این بیماری وجود دارند که با توجه به علائم و شدت بیماری و به تشخیص دکتر می‌توان آن را برطرف نمود:
هیستروسکوپی
هیستروسکوپی یکی از روش‌های آندوسکوپی است که برای تشخیص بیماری‌های داخل رحم به کار می‌رود. در این روش فرد تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد و داخل رحم به‌وسیله ابزاری مانند تلسکوپ بررسی می‌شود. این روش علاوه بر تشخیص، در درمان چسبندگی‌های لگنی موثر است. در واقع با قرار گرفتن وسیله داخل رحم چسبندگی‌ها آزاد می‌شوند و برای جلوگیری از بروز مجدد چسبندگی هورمون جای‌گذاری می‌شود.
این روش برای درمان چسبندگی‌های لگنی بسیار مناسب است؛ اما به‌صورت قطعی آن را درمان نمی‌کند. گاهی ممکن است برای تاثیر بیشتر درمان از سایر روش‌ها به‌صورت همزمان استفاده شود. یک الی دو ماه زمان نیاز است تا بافت داخل رحم ترمیم شود و عادت ماهانه مجدد از سر گرفته شود.
دارو درمانی
اگر چسبندگی رحم پیشرفت نکرده باشد و در مراحل ابتدایی باشد پزشک برای درمان بیماری داروهای زیر را تجویز می‌کند:
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی جهت تسکین درد یا گرفتگی شکم
- داروهای هورمونی جهت کاهش خون قاعدگی و درد شکم
- در صورتی که با دارو بهبودی حاصل نشد روش‌های دیگر مثل هیستروسکوپی و لاپاراسکوپی توسط پزشک تجویز می‌شوند.
فیزیوتراپی
تمرینات فیزیوتراپی در تسکین درد لگن و آزاد شدن چسبندگی‌های لگنی موثر هستند. یکی از روش‌های فیزیوتراپی برای درمان چسبندگی‌های لگن استفاده از دستگاه شاکویو است. این دستگاه با ایجاد امواج مگاهرتزی فراصوت چسبندگی‌های موجود در لوله فالوپ و تخمدان‌ها را از بین می‌برد. دستگاه اولتراسوند نیز با اعمال امواج فراصوت باعث رفع چسبندگی‌ها می‌شود.
تغذیه مناسب
پیروی از رژیم غذایی سالم از موثرترین روش‌ها برای درمان چسبندگی‌های لگنی به شمار می‌رود. مواد غذایی مفید برای درمان این بیماری شامل بابونه، شنبلیله، سیر، رازیانه و اسطوخودوس هستند. همچنین مصرف غذاهای حاوی امگا ۳ مانند کدو تنبل، گردو، ماهی و سبزیجات با برگ سبز تیره برای تسکین دردهای لگنی موثر هستند.
روش‌های تشخیص چسبندگی لگنی
در ادامه روش‌های مختلف برای تشخیص چسبندگی رحم را بیان می‌کنیم:
هیسترسکوپی
هیستروسکوپی رایج‌ترین روش تشخیص چسبندگی‌های لگنی است که درباره آن توضیح داده شد. در این روش وسیله‌ای شبیه به تلسکوپ از دهانه رحم وارد حفره می‌شود و به بررسی مستقیم چسبندگی‌ها پرداخته می‌شود.
هیستروسونوگرافی
در این روش از داخل رحم عکسبرداری می‌شود. از دهانه لوله رحم لوله باریکی وارد می‌شود و سرم نرمال سالین تزریق می‌گردد. همزمان با آن سونوگرافی انجام می‌شود که با عبور کردن مایع از لوله‌های رحمی و ورود به حفره لگن می‌توان بیماری را تشخیص داد.
راه‌های پیشگیری از چسبندگی لگنی
حتماً شنیده‌اید که پیشگیری از درمان بهتر است، پس در نتیجه به بانوان عزیز توصیه می‌شود تا جای ممکن به سلامت خود اهمیت دهند و با رعایت موارد زیر از ابتلا به چسبندگی لگنی جلوگیری کنند:
1. در صورت مشاهده علائم عفونت، سوزش، خارش و ترشح غیرطبیعی به پزشک متخصص مراجعه کنید.
2. هر ساله یک الی دو بار خود را نزد پزشک زنان چکاپ کنید.
3. یک بار در سال آزمایش پاپ‌اسمیر انجام دهید.
پس از ازدواج اجازه ندهید بارداری به تعویق بیفتد. طبق تحقیقات به عمل آمده بانوانی که در سنین بالا اقدام به ازدواج کردند یا از ۷ الی ۱۰ سال پس از ازدواج اقدام به بارداری نموده‌اند بیشتر در معرض خطر چسبندگی لگنی قرار گرفته‌اند. این عوامل علاوه بر چسبندگی‌های لگنی باعث بروز سایر بیماری‌ها مانند اندومتریوز می‌شوند؛ زیرا خانم‌ها پس از ازدواج بیشتر درگیر عفونت می‌شوند. بهترین زمان برای بارداری دو سال اول ازدواج است که عوارض نازایی کمتر بروز پیدا می‌کنند.
سخن پایانی
امروزه بسیاری از زنان با بیماری چسبندگی لگن دست و پنجه نرم می‌کنند. در این مقاله اطلاعات مفید و مختصری درباره چسبندگی لگن شرح داده شد که با بروز علائم ذکر شده باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. در صورت عدم توجه به درمان این بیماری با عوارض جدی مانند ناباروری روبرو خواهید شد.