برای رزرو نوبت و تماس یا دریافت مشاوره تخصصی از طریق وبسایت اقدام کنید. اگر فضای صمیمیتر را میپسندید، همین حالا به من در اینستاگرام پیام بدهید تا دوستانه پاسخگو باشم.
خدمت «تغذیه در بارداری» در مطب دکتر فاطمه ابراهیمی (متخصص زنان، زایمان و نازایی) بر اساس راهنماهای علمی روز و با تکیه بر منابع معتبر مانند Mayo Clinic، WebMD و PubMed ارائه میشود تا مادر و جنین از تغذیهای ایمن، کافی و متعادل بهرهمند شوند.
خدمات زنان و زایمان دکتر فاطمه ابراهیمی
در «خدمات زنان و زایمان دکتر فاطمه ابراهیمی»، مشاوره و پایش تغذیه بارداری با رویکرد علمی، ایمنی و اخلاق حرفهای انجام میشود. هدف ما تنظیم الگوی غذایی متناسب با شرایط هر مادر (سن، شاخص توده بدنی، بیماریهای زمینهای، مرحله بارداری) و پیشگیری از کمبودهای ریزمغذی و عوارض متابولیک است. تیم ما با تأکید بر شواهد معتبر بالینی، برنامهای عملی و قابلاجرا تدوین میکند تا سلامت مادر و رشد بهینه جنین تضمین شود. این فرآیند بخش مهمی از «خدمات زنان و زایمان دکتر فاطمه ابراهیمی» است و با همکاری نزدیک پزشک و بیمار پیگیری میشود.
تعریف و روش انجام تغذیه در بارداری
تغذیه در بارداری مجموعهای از توصیهها و مداخلات تغذیهای است که برای تأمین انرژی، درشتمغذیها (پروتئین، کربوهیدرات، چربیهای مفید) و ریزمغذیها (آهن، اسیدفولیک، ید، کلسیم، ویتامین D و …) طراحی میشود. در مطب، ابتدا ارزیابی اولیه شامل تاریخچه پزشکی و غذایی، وزنگیری، بررسی شاخصهای آزمایشگاهی و علائم کمبود انجام میگیرد. سپس بر اساس سهماهه بارداری، برنامه غذایی شخصیسازیشده و در صورت نیاز مکمل مناسب تجویز میشود. جلسات پیگیری معمولاً هر ۴ تا ۶ هفته (یا بنا به شرایط مادر) برقرار است تا روند رشد جنین، وزنگیری مادر و تحمل رژیم بررسی و اصلاحات لازم اعمال شود.
کاربردها و کاندیدهای مناسب
تقریباً تمام بانوان باردار به نوعی از مشاوره تغذیه بهره میبرند؛ اما در برخی شرایط اهمیت آن دوچندان است:
- شاخص توده بدنی بالا یا پایین پیش از بارداری، یا تغییر وزن نامتناسب در طول حاملگی
- دیابت بارداری، سابقه دیابت نوع ۱/۲، یا مقاومت به انسولین
- کمخونی فقر آهن یا خطر کمبود اسیدفولیک، ید، ویتامین D و کلسیم
- بارداریهای چندقلویی یا سابقه محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)
- بیماریهای تیروئید، سلیاک، کلیوی یا گوارشی که بر جذب مواد مغذی اثر میگذارند
- تهوع و استفراغ شدید بارداری، رفلاکس، یبوست یا بیاشتهایی
- الگوهای غذایی ویژه (گیاهخواری، وگان) که نیاز به برنامهریزی دقیقتری دارند
مزایا و نتایج مورد انتظار
مشاوره ساختاریافته تغذیه بارداری به بهبود کیفیت رژیم غذایی، پیشگیری از کمبودهای ریزمغذی، کنترل افزایش وزن مطلوب، کاهش خطر پرهاکلامپسی، دیابت بارداری و LGA/SGA کمک میکند. همچنین، با تعدیل دریافت فیبر، مایعات و چربیهای سالم، یبوست و رفلاکس بهتر مدیریت میشود. از سوی دیگر، پایش علمی مکملها از مصرف ناکافی یا بیشازحد جلوگیری کرده و مسیر شیردهی موفق پس از زایمان هموار میشود.
خطرات احتمالی و موارد منع
توصیههای تغذیهای استاندارد در بارداری ایمناند؛ با این حال، اشتباهات رایج میتواند پیامدهایی داشته باشد. جدول زیر نمونهای از ریسکهای بالقوه و راهکارهای کاهش آنها را نشان میدهد:
| موضوع | خطر بالقوه | راهکار |
| مکملهای خودسرانه | مسمومیت با ویتامین A یا آهن | مصرف فقط با تجویز پزشک و بر اساس آزمایش |
| مصرف ماهیهای پرجیوه | تأثیر منفی بر سیستم عصبی جنین | انتخاب ماهیهای کمجیوه و محدودکردن دفعات |
| لبنیات/گوشت نیمپز | خطر لیستریوز و توکسوپلاسموز | پاستوریزه/پخته کامل و رعایت بهداشت |
آمادگیهای پیش از مراجعه
برای اثربخشی بیشتر در جلسه مشاوره «خدمات زنان و زایمان دکتر فاطمه ابراهیمی»، پیشنهاد میشود موارد زیر را آماده کنید:
- فهرست داروها و مکملهای مصرفی (دوز، دفعات)
- نتایج آزمایشهای اخیر (CBC، فریتین، ویتامین D، قند خون، TSH در صورت لزوم)
- یادداشت ۳ تا ۵ روزه از خوراک روزانه و علائم گوارشی
- سابقه بارداریهای پیشین و هرگونه عارضه مرتبط
- سوالات و نگرانیهای شخصی درباره مواد غذایی مجاز/غیرمجاز
مراقبتهای پس از انجام
پیروی از برنامه غذایی و مکملها، پایش وزنگیری بر اساس سهماههها، و گزارش هرگونه عارضه (تهوع مداوم، یبوست شدید، عدم تحمل مکملها) ضروری است. معمولاً بازبینیها هر ۴–۶ هفته انجام میشود؛ در دیابت بارداری یا شرایط خاص فواصل کوتاهتر در نظر گرفته میشود. در صورت تغییر اشتها، فعالیت بدنی یا نتایج آزمایشها، تنظیمات برنامه بهموقع اعمال خواهد شد.
- مصرف مایعات کافی و فیبر برای پیشگیری از یبوست
- تقسیم وعدهها به ۵–۶ وعده کوچک برای کنترل تهوع/قند خون
- ادامه اسیدفولیک طبق تجویز تا زمان مقرر، سپس اصلاح طبق نظر پزشک
نکات سبک زندگی و پیشگیری
فعالیت بدنی سبک تا متوسط (با نظر پزشک)، خواب کافی، مدیریت استرس، پرهیز از دخانیات و الکل، رعایت بهداشت مواد غذایی (شستوشوی دقیق سبزیجات، پخت کامل گوشت و تخممرغ)، و پرهیز از نوشیدنیهای انرژیزا از اصول کلیدیاند. تعادل در کربوهیدراتهای پیچیده، پروتئین کافی و چربیهای مفید (روغن زیتون، مغزها در حد توصیه) به پایداری انرژی روزانه کمک میکند.
سوالات متداول
چه مکملهایی در بارداری ضروریاند و چگونه دوز مناسب تعیین میشود؟
اسیدفولیک، آهن (بر اساس آزمایش)، ید، ویتامین D و در صورت کمبود کلسیم معمولاً توصیه میشوند. دوز دقیق باید بنا بر شاخصهای آزمایشگاهی و نظر پزشک تعیین شود تا از کمبود یا مصرف بیشازحد پیشگیری شود.
افزایش وزن مطلوب در بارداری چقدر است؟
به BMI پیش از بارداری بستگی دارد. در حالت کلی، برای BMI طبیعی حدود ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم در کل بارداری توصیه میشود، اما برنامه شخصیسازیشده توسط پزشک مقدار دقیق را مشخص میکند.
کدام غذاها در بارداری باید محدود یا حذف شوند؟
ماهیهای پرجیوه، گوشت و تخممرغ نیمپز، پنیرهای نرم غیرپاستوریزه، الکل و نوشیدنیهای انرژیزا باید حذف یا محدود شوند. مصرف کافئین نیز باید در حد توصیهشده باقی بماند.
در صورت تهوع و استفراغ شدید چه باید کرد؟
تقسیم وعدهها، پذیرش خوراکهای خشک و کمبو، مصرف مایعات بین وعدهها و پیگیری پزشکی برای ارزیابی کمآبی و درمان دارویی احتمالی توصیه میشود.
آیا رژیم گیاهخواری در بارداری ممکن است؟
بله، به شرط برنامهریزی دقیق برای تأمین پروتئین، آهن، روی، کلسیم، B12 و ویتامین D. در بسیاری موارد، مکملها ضروریاند و باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
برای پیشگیری از دیابت بارداری چه اقداماتی مفید است؟
کنترل وزنگیری، فعالیت بدنی ملایم، انتخاب کربوهیدراتهای پیچیده با فیبر بالا و توزیع مناسب وعدهها به پایداری قند خون کمک میکند. غربالگری بهموقع نیز بسیار مهم است.
اطلاعات تماس
نام: دکتر فاطمه ابراهیمی
تخصص: زنان، زایمان و نازایی
آدرس: تهران، خیابان ولیعصر، پایینتر از توانیر، کوچه بخشندگان، ساختمان مدیکو، واحد ۷۰۲
تلفن: ۰۹۱۲۰۲۹۹۱۰۱، ۰۹۲۱۷۹۲۵۵۸۱، ۰۲۱۹۱۰۰۹۶۰۹
اینستاگرام: drfebrahimy@
وبسایت: dr-febrahimi.com
